Winter In Zweden

We hadden nog geen concrete PLANNEN VOOR HET EINDE JAAR…

behalve dat we er tussen uit wilden en dat we geen zin hadden in drukte, laat staan de feestdrukte. Ons initiële plan was dan ook om met de daktent richting Portugal te trekken. Misschien zouden we dat niet bereiken qua afstand, maar het stuk tussen Saragossa en Madrid leek ons een perfect onherbergzaam gebied om te gaan ontdekken. Ongeveer een week en half voor we vertrokken ben ik toch eens gaan informeren bij een vriendin die in dat gebied opgegroeid was. Die wist me direct te vertellen dat het daar ofwel matig kon zijn in de winter of gewoonweg onuitstaanbaar guur en koud. Dat was een niet echt wat we voor ogen hadden. Change of plans….

Deze zomer hadden we al een week of vijf door Zweden en Noorwegen gedoold en vooral het stuk Zweden had ons nieuwsgierig gemaakt hoe het er aan toe zou gaan in de winter. Verschillende versies waren al to bij ons geraakt: van “een donker koud en deprimerend winterhol” tot een “Feeëriek Winterlandschap”. Impulsief als we zijn gokten we op het laatste en begonnen te plannen. We namen contact op met een sympathiek koppel dat we hadden leren kennen als eigenaars van de natuur camping “Wildlife Sweden”. Daar hadden we deze zomer een paar dagen vertoefd en een héél fijn contact met hen gehad. Naast een kleine camping hadden ze ook een oud schoolgebouw omgetoverd tot twee Airbnb’s. Of we daar last minute nog even konden logeren van 24 december tot 2 januari. Kamperen daar was niet echt een optie deze tijd van het jaar, op het moment van beslissen gaven de lokale thermometers daar temperaturen tot -15 aan, dat is net onder mijn vriespunt om te kamperen…De “ja” op ons verzoek bleef niet lang uit, dus konden wij uitzinnig van vreugde aan het inpakken gaan. Planning gedaan!

Onze eindbestemming ligt zo een slordige 2100 kilometer van onze voordeur verwijderd. Ik ben het type dat graag onderweg is, eenmaal de deur achter mij is dichtgetrokken en ik in de wagen stap begint het avontuur. Maar om dat nu in één grote trek te doen is net buiten mijn fysieke grenzen gerekend. Na wat overleggen besloten we het zelfs in drie dagen te doen. De eerste dag een lange rit tot onze stop ver in Denemarken. De tweede dag een iets kortere rit met een stop tussen de twee grote meren en de derde dag een goeie 550 kilometer tot onze eindbestemming.  Aangezien die laatste dag over sneeuwwegen gingen ging dat al vermoeiend genoeg zijn.

Onze eerste stop in Denemarken was dezelfde als deze zomer, dat gaat een vast stop adres worden. En natuurlijk een rit over de Øresundbron, dat sla ik nooit af ook al was ze deze keer in mist gehuld. De tweede stop was een prachtige hoeve aan de oevers van het Vättern in het dorpje Vadstena (Zie kaart: D). Eén kamer met shared keuken maar we waren er alléén, op de terugweg trouwens ook.

Ook op de heenweg lag héél Zuid Zweden bedekt onder een dun laagje sneeuw. Op de terugweg niet, maar ik had begrepen van de mensen daar dat de winter pas echt eind december begin januari begint.

Hoe meer naar het noorden hoe meer sneeuw er was en bijkwam. Dat zag je aan het veranderen van de wegen. Ik had op het laatste moment gekozen om dat laatste stukje van de route niet over Stockholm te rijden maar binnendoor recht omhoog. In tijd was er niet veel verschil, de weg via Stockholm was een 130 kilometer langer maar saaie weg. De weg recht omhoog was meer avontuurlijk. Zeker omdat het om 15u daar al pikdonker is. Ik was blij dat ik toch met een 4X4 reed en genoeg licht had om de weg te verlichten. In het donker op een sneeuwweg rijden is niet echt vanzelfsprekend. De meeste Zweden hebben hier allemaal mega spots op hun auto staan om die reden en spijkerbanden… maar met mijn 4X4 kwam ik al een héél eind, waar dat eind stopte kwam ik later nog wel achter… 😏

In elk geval was de route voor ons evengoed reizen als ter plekke zijn en aangezien onze kinderen zich min of meer flink houden kunnen we een afstand van 700 kilometer makkelijk overbruggen met slechts één eetstop van 20 minuten. Dat vraagt wel een goede voorbereiding qua lunch pakket en entertainment in de auto. Maar ik kan wel stellen dat na op een jaar tijd ongeveer een 10.000 reiskilometers te hebben afgelegd dat we daar goed op georganiseerd zijn.

Op de derde dag ergens tegen 17u kwamen we aan op onze bestemming:, onze meisjes waren door het dolle heen om Marco & Aafke, de respectievelijke eigenaren weer te zien. En de kippen :-) Blij weerzien dus en wij namen intrek in een oergezellig huisje met een heerlijk brandende kachel. Zo’n kachel trouwens voegt zoveel sfeer toe aan een ruimte. Het eerste wat ik ’s morgens deed was die in gang steken en ik stond zelfs ’s nachts op om er een extra blokje op te gooien. Heerlijk die warmte en dansende vlammen in de kamers. Wildlife Sweden is gelegen in Ängra, of beter gezegd Wildlife Sweden is Ängra want het dorpje bestaat uit hun huis, het oude schoolgebouw en wat schuren. Verder is er in de weide omtrek niets te bespeuren. Prima zo!

Eerst een dagje of twee op onze positieven komen en de boel wat verkennen en vooral onze dochters de tijd geven om na drie auto dagen hun beentjes te strekken en voldoenden met hun smoelwerk in de sneeuw te plonzen. Geen gebrek aan vertier aan die kant en ondertussen  luierden wij even uit. Ons idee is steeds om steeds volledig zelf voorzienend te zijn op onze vakanties. Onze koelkast in de koffer stak vol met eten, beleg, melk, yougurt en basis ingredienten voor warme maaltijden. En we zouden af en toe eens bij Aafke en Marco eten dat is dan uitgedraaid op nooit zelf eten maken want de keuken van Aafke daar zijn niet veel karakters tegen opgewassen. Ik al zeker niet want ik was al een maand of twee op dieet. Bij thuiskomst direct de riem weer aanspannen, gelukkig hebben we gezond ontbeten, denk ik!

Ik ben nu niet echt het type dat zit te wachten op georganiseerd avontuur, ik zoek en maak mijn eigen avontuur wel. Maar er zijn nu eenmaal een aantal dingen die je niet zelf kunt organiseren, zeker niet in een land dat je niet kent met een seizoensklimaat dat je niet mag onderschatten. Ik vind die zaken vaak overgeorganiseerd en vooral opgeblazen. Het lijkt alsof ze je in een voor gedecoreerd avontuur begeleiden. Maar hier was geen toeristisch centrum, geen loket van een reisagentschap. De dichtsbijzijnde winkel is 60 kilometer rijden. Dus als je hier de bossen intrekt op zoek naar weet ik veel wat voor avontuur dan is dat gewoon echt avontuur. Gelukkig is Marco daar ook een specialist in, die leeft voor de natuur en wat avontuur. Hij organiseert zelf dan ook enkele van die activiteiten of stuurt je naar buren die jou de nodige ervaringen doen beleven. Zij die mij kennen weten dat ik daar altijd zéér sceptisch tegenover sta maar ik heb hier echt intens genoten van al die avonturen. Wij hebben een mooi evenwicht gehouden tussen de georganiseerde activiteiten en eigen uitstapjes en ontdekkingen.

Hike

Eén van onze absolute hoogte punten was een een wandeling in Hamra National Park, een gigantisch oerbos op een uurtje rijden van waar we zaten. We hadden geplanned om daar een wandeling van een 12 km te doen, een combinatie van 2 trajecten. De rit ernaartoe was al verbluffende mooi. De wandeling strekte zich uit over een bevroren moeras en eilandjes bos. Verbluffend mooi was dat. Ik heb geen woorden om te hoe uitgestrekt mooi en intens het daar was voor mij. De stilte, de rust, het licht, de eenzaamheid … het enige geluid het respititieve gekraak van de sneeuw onder je schoenen en je ademhaling. Ik zou vervallen in een opsomming van superlatieven. Laat de beelden maar voor zich spreken.

Direct bij de eerste 10 stappen die we op deze wandeling deden werd het ons al duidelijk dat dit geen “Walk in the Park“ ging zijn. Bij de meeste stappen zakte je ongeveer een een 50 cm weg in de sneeuw. Dat maakte het voor ons al vermoeiend maar voor de kinderen was dat ook niet mals, hoewel zij soms omdat ze zo licht waren op de bevroren bovenlaag van de sneeuw konden blijven staan. Ik zakte daar vlotjes door, ik vraag me af waarom ;-). We klauterden tussen de bomen en rotsen staken moeras of meer recht over om dan weer op een eilandje met bomen terecht te komen. De laagstaande zon gaf een warme heldere gloed over het landschap met haar stralen die nauwelijks de toppen van de bomen scheerden. We voelden ons echt alleen op de wereld. Het was machtig.

Gelukkig had er iemand een dag voor ons dezelfde wandeling gedaan maar met sneeuwschoenen waardoor wij min of meer in die voetsporen toch vooruitgang konden maken. Halverwege onze wandeling ging dat spoor helemaal de andere kant op. We besloten op dat punt even te lunchen en te kijken wat we gingen doen. We hadden op 1,5 uur 2 kilometer afgelegd dat is niks in een zomerlandschap maar in een winterlandschap met diepe sneeuw en zonder sneeuwschoenen best wel een prestatie, vooral van onze meiden. Elke stap is je voeten 50 cm optillen om dan weer diep weg te zakken. Na onze boterhammen, koffie en thee besloten we het toch om het er op te wagen. Deze lus van de wandeling was 5 km dus die konden we net voor het donker werd om 15u wel afronden. Het tweede deel van de wandeling zouden we dan wel laten vallen.
Maar na een goede 100 meter in de sneeuw zonder de sneeuwschoen sporen waren we allemaal buiten adem. Ik keek op mijn horloge en we waren 30 minuten verder. “Das geen avance”. Rekening houden met het feit dat we niet in de donker wilden wandelen en dat we net in het midden zaten besloten we maar op onze voetstappen terug te keren, in de sneeuwschoen sporen. Dat is niet van onze gewoonte maar gezien de omstandigheden leek ons dat het beste en het veiligste. “Lessons learned” en sneeuwschoenen aan de packlist toegevoegd!

Ice Fishing

Zij die mij een beetje kennen weten dat er een paar dingen in het leven zijn waar ik mij absoluut niet kan in inleven. Eén van die zaken is vissen, daar vind ik niks aan. Mijn referentiekader zijn dan ook de mannen die zaterdag of zondagmiddag rond een visvijver zitten met high tech materiaal en bier zitten hijsen. Als hun vislijntje biept de vis binnen halen, de lijn weer uitsmijten en ‘t volgende pintje opendoen. Hun vrouw zit soms op een krukje ernaast, meestal een paar meter erachter en in een paar gevallen heb ik die zelfs eens gewoon in de auto zien zitten een hele dag. Intriest. Dus dat vissen zag ik niet zo zitten, maar Marco wist het mooi te brengen. “Niko, we nemen de sneeuwscooter rijden een eind het bos in naar het meer, vissen wat op het ijs, steken een vuurtje aan braden wat worstjes en maken wat “tosties” op het vuur.“
Ik zat al klaar op de sneeuwscooter op het einde van de zin!

Op zich was dat ijsvissen ook wel een fijne beleving. Eén van mijn grote angsten is dat ik één van mijn kinderen door het ijs zie zakken en er niet bij geraak. Maar ‘t ijs is hier zo dik dus die angst kon ik snel opzij schuiven, verder had Marco ook het gepaste reddingsmateriaal bij. Ik was gerustgesteld. Met de grondboor in het ijs een opening maken en wachten maar. Aangezien wij met twee hyperactieve puppies zitten denk ik dat die vissen al gealarmeerd waren nog voor we op het ijs stonden want geen vis gevangen deze keer. Ik denk ook dat die vissen niet achterlijk zijn want soms voelde je ze wel lekker knabbelen aan het aas. We just served them Lunch! Maar vis of geen vis, het deed geen afbreuk aan de ervaring om midden op een meer te staan met een klein lijntje in het water. Volgende keer doe ik dat zo weer maar de kinderen droppen we dan even in het ballenbad van de Ikea in Stockholm. Meer garantie op vis dan! Afsluiten doen we met een vuurtje en worsten en croqueskes. I could live like this!

HUSky RIDE

Een absoluut hoogtepunt en iets dat ver mijn verwachtingen heeft overstegen was de Husky sleetocht. Iets wat je kent uit de boekjes maar eigenlijk niets voorstelt in vergelijking met de echte ervaring. Wij zijn bij één van de buren (lees 20 km verder) ons laten “husky dopen”. De mensen die ons mee op tocht hebben genomen hebben 62 honden en verzorgen die met twee, elke dag, zeven dagen op zeven 365 dagen lang. Marco wist me te vertellen dat dit echt een roeping is. Die mensen leven echt voor en met hun honden. En die honden, jongens wat een zootje hyperactive adhd’ers zijn me dat. Toch zeker voor de tocht. Die blaffen, springen, huilen, rollen, keffen, … dat het geen naam heeft. Je voelt gewoon de spanning die ze in hun lijf hebben verlangend naar te beginnen lopen. Een paar korte basis regels krijg je uitgelegd over hoe je zo’n ding moet besturen, remmen, wat je moet doen als er een tijdens de rit zijn behoefte moet doen, … en dan trek je het anker los en plots verstomd het oorvedovende gekef en hoor je enkel nog het schuiven van de slee door de sneeuw. Magisch!

Onwezenlijk het landschap waar je door schuift, koning winter maakt hele stukken land bereikbaar die anders nooit toegankelijk zouden zijn. Je zweeft over bevroren moerassen, slalomt tussen bomen en steekt ijsvlaktes van bevroren meren over. En dit alles overgoten door weer diezelfde warme laagstaande zon die alles dat extra beetje meer sfeer en magie geeft. Hoe pril mijn ervaring was op die hondenslee je voelt je plots verbonden met die 5 honden die voor jou slee gespannen staan, je ziet ze trekken, een hap sneeuw in de mond nemen om te drinken, plots stoppen om hun behoefte te doen waar jij dan weer op moet anticiperen. Die band tussen mens en dier is snel gesmeed. 17 Kilometer sleeën we door het landschap: we komen geen huis weg, telefoonpaal of mens tegen. Wéér alléén op de wereld!

Ski

Liene, mijn toplief en fantastische mede avonturier, die is een enorme ski fan. Ik een beetje minder. Ik hou van de bergen, sneeuw, snowboarden en skiën. Ik hou niet van aprés ski, drukte, zatte mensen, artificieel dure prijzen, lang aanschuiven, … Maar aangezien we hier diep in Zweden zitten en op een uurtje of twee van het skigebied Björnrike (zie kaart) was het een kleine moeite om daar even naartoe te bollen.
Aangezien ik Liene de full experience van het skiën wou geven besloten we om de kindjes niet mee te nemen. Liene en Marco gingen skiën, ik bleef als ploetervader achter met twee kinderen op een slee. Dat heb ik gevoeld op het einde van de dag. Ik had wel een helling van 200 meter gevonden: die gingen ze in 30 seconden af en het duurde 20 minuten eer ze weer boven waren. Soms moet je rust creëren…. Maar skieën dus. Dat zag er daar helemaal anders uit dan een gemiddeld resort in Frankrijk of Zwitserland. Rustige liften, klein beetje aanschuiven en naar wat ik hoorde van Marco en Liene was dat je eenmaal van de lift stapte vaak alleen op de piste zat. Die hadden de tijd van hun leven! Misschien dat ik de volgende keer ook meega, zo vind ik het wel kwalitatief. Wat smartphone beelden:

Murphy’s law

Op één van de dagen waren we op weg naar een klein verlaten dorpje waar het prachtig was om wat te dronen en te fotograferen:
Diger Sköls (Zie Kaart) want papa wil ook wat!. De weg ernaar toe was flink besneeuwd maar goed toegankelijk. Marco had me gezegd dat we de laatste kilometer te voet moesten doen omdat de weg verder helemaal dicht gesneeuwd was. Daar twijfelde ik niet aan en daar aangekomen wou ik mijn auto parkeren maar ook ineens in de juiste richting zetten. Ik rij 10 meter de sneeuwweg op om te keren, zet ‘m in achteruit en na een metertje achteruit te rijden was ik precies op een ijsbaan aan het rijden. Ik stond vast in de sneeuw, ik probeerde alle trukken die ik kende: wiebelen met het stuur, verschillende versnellingen in low gear, druk van de banden halen… maar dat bracht allemaal geen zoden aan de dijk. Het probleem was ook dat ik achteruit moest en dus ik niet in tenvolle kon gebruik maken van de verschillende versnellingen in Low Gear (die enkel vooruit werken) achteruit is er maar één versnelling. ‘t Punt was dat mijn banden diepe groeven hebben maar eenmaal daar samengeperste sneeuw tussen zit is dat net zo glad als een ijspiste: glad op glad. Ik moest mijn wagen zien te keren, gelukkig heb ik een winch. Maar er waren niet veel ankerpunten in de buurt dus ik zou het in verschillende etapes moeten doen, telkens een ankerpunt vinden en daar naartoe werken. Gelukkig had ik ook het juiste materiaal voorhanden, voorbereid als ik ben, maar daar verbaasd niemand zich natuurlijk over!

Het lijkt banaal maar op 10 meter van de berijdbare weg en ik kon geen kant meer op. Problemen zitten in een klein hoekje. Er was geen moment dat ik er aan twijfelde dat we er zouden weg geraken. Maar ik had toch een serieuze focus. Tenslotte sta je in een godverlaten gebied en als er hulp moet komen dan is dat wel eventje onderweg. Gelukkig was ik daar ook op voorzien, ik heb altijd een bidon water bij, een klein gasvuurtje voor instantsoep en koffie of havermout. Met dat in het achterhoofd wist ik dat we niet echt in de problemen zouden komen. En zolang de motor draait kan je jezelf wel warm houden. En indien het echt nodig was kon ik Marco wel oproepen. We beschikten beiden over een Netwerk Radio (Walkie Talkie over het GSM netwerk, geen afstands beperking.) met Zello op. Dus het was maar een druk op de knop om hem te bereiken. Die Netwerk Radios met Zello is trouwens iets dat we continue gebruiken. Tijdens het skieën of hiken om contact te houden of onderweg terwijl de kinderen en Liene lagen te slapen om een beetje de tijd doden. Anyway: eens een Scout altijd een scout onder het moto “Be Prepared“. En tijdens de vreugde dans werd er nog een tandje uitgeslagen maar een paar tranen en wat bloed in de sneeuw later kon er al weer gelachen worden.

The Easy life

Wij zijn active vakanties gewoon, deze was ook actief maar op een andere manier. We hebben een beetje véél en niks gedaan ook dat moet kunnen. Het heeft echt iets dat sneeuwlandschap. In een desolaat landschap aan de over van een bevroren meer zitten dat heeft echt wel iets. De dichte bossen klaren dan in eens open op een gigantisch witte vlakte dat geeft ruimte aan de ogen en geest. Wandelen in zo’n landschap is echt een streling voor het oog, zelfs al schijnt de zon niet. Wat ook ongeloofelijk is dat je overal sporen van leven ziet. Elanden, veelvraten, vogels, … tijdens mijn nachtelijke scooter trip met Marco hebben we zelf verse sporen van een wolf gezien. Ook al zie je de wolf niet, de afdruk en het feit dat die in jouw buurt rondzwerft is al een beleving op zich.

Mooi was dat het echt wel klikte met Marco en Aafke, een toevallige ontmoeting deze zomer die mooi diepgang krijgt. We aten vaak samen en praatten honderduit, vooral Ellis en Liv en wij probeerden er dan een woord tussen te krijgen. Het eten was bourgondisch lekker. Zo ver van huis en toch thuis, dat hadden we niet verwacht!

Het is een hele onderneming naar ginder rijden, én ook niet. Als we dit allemaal kunnen regelen een week voor vertrek dan is dat low effort. Je moet een beetje van onderweg zijn houden en dan vliegt de tijd voorbij. We hebben in totaal een 4100 kilometer gereden. In totaal zijn we 14 dagen weg geweest, 8 dagen ter plaatse en zes dagen onderweg aan een rustig tempo. We vetrokken tussen 9 en 10 ‘s morgens en kwamen meestal tussen 17u en 18u aan. Dat geeft ruimte genoeg voor ontspanning en lichtjes de nieuwe omgeving verkennen. We bereiden onze lunch pakket ‘s morgens goed voor en dat zorgde er voor dat me met één stop van max 20 minuten de route konden afleggen. En af en toe een occasionele noodstop wegens hoog water.

We hebben enorm genoten van de tijd met het gezin samen. We waren benieuwd hoe we op de korte dagen zouden reageren, tegen 9u is het licht en om 15u ging hier de zon onder. Overdag is het daar vaak een staalblauwe hemel met prachtig zonlicht, dat geeft je energie genoeg. Dat maakte dat we gezapige luie ochtenden hadden rond een gezellig kachelvuur en rond 15u kropen we dan weer naar binnen om hetzelfde te doen. Gezelschap spelletjes, boeken lezen, prutsen met gadgets, beelden bewerken, routes uitstippelen, wat plannen en dromen over de toekomst en af en toe ruziemakende kinderen uit elkaar halen. Maar 100 procent focus op elkaar. Daar waren we ook aan toe na een hectisch najaar met veel buitenlandse tripjes voor zowel Liene als ik. Dan brengen zo’n korte dagen ook wel een heerlijke verplichte routine die je dicht bij elkaar brengt. Ontsnappen aan de drukte en puur voor kwaliteit en elkaar gaan is onbetaalbaar!

Zweden heeft ons hart voor een tweede maal veroverd en we hunkeren naar verdere ontdekking, ook Noorwegen en Finland komen daarbij in het vizier. De pracht en uitgestrektheid van Scandinavië en Zweden specifiek heeft deze zomer al een diepe indruk nagelaten. Het contrast met het winterse landschap kan niet groter zijn maar ook daar hebben we meer dan verwonderd naar gekeken en beleefd. Ik zou zelfs durven stellen dat er een lichte voorkeur is voor de winter. Maar misschien is dat na volgende zomer dan weer anders.

We ‘ll be back!

Gear:
Sony A7iii + 35mm 1.4 - DJI OSMO Mobile - DJI Mavic 2 Pro - Google Pixel 3 -
Inrico T320 - GPSMAP 66S - Inreach Delorme Mini - ISUZU DMAX + Warn Winch + Sky Ledbars